Điểm danh các bệnh về tuyến giáp thường gặp và nguyên nhân gây bệnh

Tuyến giáp là tuyến nội tiết có nhiệm vụ điều hòa hoạt động sinh trưởng, phát triển của các tế bào trong cơ thể. Theo khảo sát, nữ giới có nguy cơ mắc bệnh lý tuyến giáp nhiều hơn nam giới từ 5 đến 8 lần. Hiểu được các bệnh về tuyến giáp thường gặp sẽ giúp bạn phát hiện kịp thời và phòng ngừa bệnh để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.

Bệnh suy tuyến giáp/Suy giáp (Hypothyroidism)

Suy giáp là một trong các bệnh tuyến giáp thường gặp với tình trạng tuyến giáp hoạt động kém hiệu quả. Lúc này, tuyến giáp sẽ không tiết đủ hormone thyroxine thực hiện các hoạt động trong cơ thể. Một số nguyên nhân gây nên bệnh suy giáp có thể kể đến bao gồm:

• Bệnh nhân teo tuyến giáp.
• Cơ thể bệnh nhân tự thiết lập cơ chế phá hủy tự miễn dịch hay còn gọi là tình trạng viêm tuyến giáp tự miễn Hashimoto.
• Biến chứng sau việc điều trị cường giáp, cơ thể bị ảnh hưởng do phẫu thuật hoặc đồng hóa trị.
• Người bị suy giáp bẩm sinh.
• Bệnh thứ phát sau điều trị bệnh ở tuyến yên hoặc vùng dưới đồi.

Những dấu hiệu của bệnh suy giáp khá mơ hồ, người bệnh dễ nhầm lẫn thành triệu chứng của các bệnh lý khác. Khi mắc suy giáp, bệnh nhân sẽ mệt mỏi, buồn ngủ, khàn tiếng, giảm trí nhớ, táo bón, da khô, phù nhẹ mắt và mặt, phụ nữ bị chảy máu bất thường ở âm đạo… Bệnh phát triển ở giai đoạn muộn có thể khiến người bệnh bị chán ăn, tóc rụng nhiều, tinh thần giảm sút, thể lực suy kiệt, da và niêm mạc phù viêm, tim đập chậm, lưỡi to bè ra hai bên, huyết áp thấp, nguy hiểm hơn có thể là hôn mê đột ngột.

Bệnh suy giáp có thể được điều trị bằng cách kiên trì uống thuốc và tuân thủ nghiêm ngặt các chỉ định của bác sĩ. Một số trường hợp bệnh nhân sẽ hồi phục nhưng cũng có bệnh nhân phải điều trị suốt đời.

Bệnh cường tuyến giáp/Cường giáp (Hyperthyroidism)

Trong các bệnh liên quan đến tuyến giáp, cường giáp là tình trạng hormone tuyến giáp triiodothyronine và thyroxine được tiết ra quá nhiều. Những nguyên nhân gây bệnh cường giáp có thể là bệnh bướu giáp thể đa nhân, bệnh Basedow, tuyến độc, viêm giáp, ăn nhiều iod…

Các dấu hiệu nhận biết của bệnh cường giáp bao gồm:

• Sụt cân không rõ nguyên nhân dù vẫn đáp ứng chế độ ăn uống, sinh hoạt, thậm chí là ăn nhiều hơn.
• Cổ trước phình to (bướu cổ).
• Hay đánh trống ngực, hồi hộp, đôi lúc khó thở, đau ngực.
• Nhu động ruột tăng thường xuyên gây tiêu chảy kéo dài.
• Không chịu nổi thời tiết nắng nóng hoặc nơi có nhiệt độ cao, sợ nóng.
• Run tay biên độ nhỏ nhưng tần số nhanh, không tự kiểm soát được.
• Ra mồ hôi thường xuyên.
• Thường mất ngủ, khó ngủ, ngủ không yên, ngủ không sâu giấc, giấc ngủ ngắn hơn so với bình thường.
• Thay đổi tính tình, dễ lo lắng, cáu giận.

Cường giáp là căn bệnh không quá nguy hiểm nhưng có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Chẳng hạn như:

• Biến chứng về tim mạch: Tim đập nhanh, rối loạn nhịp tim, rung nhĩ, thậm chí là suy tim.
• Cơn bão giáp: Hormone tuyến giáp tăng quá cao, triệu chứng đột ngột không kịp chẩn đoán và điều trị sẽ đe dọa mạng sống của bệnh nhân.
• Lồi mắt ác tính: Cường giáp do bệnh Basedow sẽ khiến bệnh nhân bị lồi mắt, thị lực nhạy cảm hơn với ánh sáng, hay chảy nước mắt, viêm kết mạc, giác mạc bị tổn thương.

Các bệnh tuyến giáp thường gặp nói chung và cường giáp nói riêng có thể được điều trị bằng cách dùng thuốc. Bác sĩ sẽ chỉ định bệnh nhân uống thuốc ức chế tuyến giáp tiết chất thyroxine; iod phóng xạ nhằm ngăn chặn chất thyroxin tổng hợp, ức chế tế bào không sản sinh thyroxine như bình thường. Việc dùng iod phóng xạ thường được chỉ định cho người lớn tuổi hoặc người bị tái phát sau điều trị bằng thuốc. Trong trường hợp điều trị thuốc không hiệu quả thì bệnh nhân có thể phẫu thuật để cắt bỏ một phần giáp trạng.

Các bệnh về tuyến giáp: Ung thư tuyến giáp

Ung thư tuyến giáp là một trong các bệnh về tuyến giáp ác tính. Bệnh chiếm 1% trong số các loại ung thư. Khi mắc bệnh, tuyến giáp sẽ to nhanh chỉ trong thời gian ngắn, nổi hạch bất thường xung quanh. Người bệnh dù ăn nhiều nhưng vẫn sụt cân không rõ nguyên nhân, hay vã mồ hôi, chịu nóng kém, tay chân run rẩy, tinh thần căng thẳng, tính khí thất thường, mất ngủ, hồi hộp, khó thở, hay bị mệt khi vận động, kinh nguyệt ra ít…

Các nguyên nhân của bệnh thường là do di truyền, rối loạn hệ miễn dịch, hormone thay đổi, nhiễm chất phóng xạ… Tùy thuộc vào loại ung thư và giai đoạn tiến triển bệnh mà bác sĩ sẽ chỉ định cách điều trị khác nhau như phẫu thuật cắt bỏ khối u, xạ trị, hóa trị…

Bệnh nhân ung thư tuyến giáp không cần quá lo lắng. So với các loại ung thư khác, loại ung thư này có độ lành tính cao, được tiên lượng tốt. Việc phát hiện bệnh ở giai đoạn đầu sẽ giúp nâng cao cơ hội chữa bệnh đến hơn 97%.

Bướu lành tuyến giáp

Bệnh thường gặp nhất trong các bệnh về tuyến giáp là bướu lành tuyến giáp. Căn bệnh tiến triển âm thầm, không có dấu hiệu rõ ràng và không ảnh hưởng nhiều đến đời sống sinh hoạt của người bệnh nên khó phát hiện. Bệnh nhân chỉ đi khám bệnh khi thấy khó chịu do cổ phình lớn, u cục chèn ép cơ quan xung quanh gây khó thở, khó nuốt, ho nhiều…

Bệnh u bướu lành tuyến giáp thường được chia thành nhiều loại:

• Tuyến to không đều, không triệu chứng, người bệnh không cần điều trị.
• Tuyến giáp to đều, không đau, mất thẩm mỹ, tác động xấu đến sức khỏe người bệnh. Bác sĩ sẽ chỉ định thuốc thyroxine dùng qua đường uống giúp tuyến nhỏ lại. Bệnh nhân phải dùng thuốc trong thời gian dài, thậm chí suốt đời để tuyến không phát triển to hơn. Nếu điều trị thuốc không có kết quả thì người bệnh sẽ được phẫu thuật để cắt bỏ phần lớn tuyến, chỉ để lại phần nhỏ giúp duy trì hoạt động tiết chất thyroxine.
• Tuyến chỉ to tròn một vị trí, phần còn lại thì bình thường. Người bệnh cần được theo dõi thường xuyên và xét nghiệm sinh thiết khi được bác sĩ yêu cầu để sớm phát hiện các dấu hiệu ác tính của khối u nhằm có hướng xử lý kịp thời.

Trên đây là những chia sẻ về các bệnh về tuyến giáp thường gặp. Nếu mắc phải bất kỳ dấu hiệu bất thường nào của tuyến giáp, bạn hãy nhanh chóng đến bác sĩ thăm khám để phát hiện bệnh sớm. Ngoài ra, bạn hãy kiểm tra sức khỏe định kỳ và xây dựng chế độ dinh dưỡng lành mạnh, sinh hoạt khoa học để cơ thể luôn khỏe mạnh nhé!